DİLCİLER NEZDİNDE İHTİLAFLI DÖNEMLENDİRMELER

Suudi Arabistan’da yayın hayatını sürdüren el-Cezîre gazetesinde ‘Usûru’l-ihticâc ‘inde’l-lugaviyyîn… Ra’yun Muhtelif (عصور الاحتجاج عند اللغويين... رأي مختلف) başlıklı bir makale yayımlandı. Makalede yazar ‘Abdu’r-Rezzâk es-Sâ‘idî (عبدالرزاق الصاعدي), Arap dil bilimcilerinin nahiv ve sarf ilimlerinde şiiri delil gösterirken tercih ettikleri dönem sınırlamasını ve bu dönemlerin dil bilimcilere göre farklılaşmasını irdeliyor.

Makalede ikinci yüzyıldan sonra yazılmış şiirlerin şahid gösterilip gösterilemeyeceği hususunda, Arap dilcilerinden Ebu ‘Amr bin el-‘Alâ’ (أبو عمرو بن العلاء), Esma‘î (الأصمعي), İbn Raşîk (ابن رشيق), El-Bağdâdî (البغدادي), Sibeveyh (سيبويه) ve Zemahşerî (الزمخشري) gibi önemli isimlerin ortak bir paydada buluşamadıkları dile getiriliyor. Nitekim bazı dilciler Hicri ikinci asrın yarısından sonra yazılan şiirlere başvurmazken bazıları ise ilk dönem müvellid şairlerin şiirlerini delil gösterebiliyorlar.

Zamana bağlı bu taksimin şehir ve çölde farklı dönemlere tekabül ettiği tartışmasına da değinen Sâ‘idî, şehir ortamında şahit beyit getirmenin ikinci yüzyıl sonuyla bittiği konusunda ittifak edildiğini ancak çöl hususunda farklı görüşler olduğunu, üçüncü hatta dördüncü yüzyılın sonunda bu sürecin tamamlandığını belirtiyor.

Makalenin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.